Từ Quản Lý Đến Nhà Lãnh Đạo: Hành Trình Chuyển Hóa Thông Qua Coaching

Thứ bảy - 08/11/2025 13:25

Quản lý và lãnh đạo – Hai vai trò khác nhau nhưng dễ bị nhầm lẫn

Trong nhiều tổ chức, rất nhiều người được thăng chức từ vị trí chuyên môn lên vị trí quản lý. Họ giỏi nghiệp vụ, có kinh nghiệm thực tế, nhưng lại lúng túng trong việc dẫn dắt con người. Khi bước lên vai trò lãnh đạo, họ thường mang theo tư duy của người “điều khiển công việc” hơn là người “truyền cảm hứng”.

Theo khảo sát của Center for Creative Leadership (CCL), 38% nhà quản lý cấp trung thừa nhận họ chưa được trang bị kỹ năng lãnh đạo phù hợp, và 52% cảm thấy “bị mắc kẹt” giữa áp lực từ cấp trên và nhu cầu của đội ngũ. Đây là khoảng trống mà coaching có thể giúp lấp đầy: chuyển hóa người quản lý thành nhà lãnh đạo thực thụ.

Từ điều hành đến dẫn dắt – sự khác biệt trong tư duy lãnh đạo

Người quản lý thường tập trung vào hệ thống, quy trình, và kết quả ngắn hạn. Họ giỏi kiểm soát tiến độ, phân công công việc và đảm bảo mục tiêu được hoàn thành đúng hạn.

Nhà lãnh đạo, ngược lại, tập trung vào con người – họ khơi dậy động lực, tạo cảm hứng và giúp đội ngũ phát triển năng lực nội tại. Nhà lãnh đạo giỏi không chỉ hỏi “Chúng ta làm gì?”, mà còn hỏi “Tại sao chúng ta làm điều đó?” và “Chúng ta có thể làm tốt hơn như thế nào?”.

Đây chính là điểm khác biệt giữa quản lý bằng mệnh lệnh và lãnh đạo bằng coaching – nơi người lãnh đạo trở thành người đồng hành, giúp đội ngũ tự khám phá và trưởng thành.

Coaching – công cụ chuyển hóa năng lực lãnh đạo

Coaching không dạy lãnh đạo “làm gì”, mà giúp họ nhìn lại chính mình để thay đổi cách dẫn dắt người khác. Dưới đây là ba năng lực cốt lõi mà coaching giúp phát triển:

1. Năng lực tự nhận thức (Self-awareness)

Coaching giúp nhà lãnh đạo nhận ra điểm mạnh, điểm mù và mô thức hành vi của bản thân. Khi hiểu rõ mình, họ biết khi nào nên kiểm soát, khi nào nên trao quyền, và cách phản ứng phù hợp trong từng tình huống.

2. Năng lực lắng nghe và đặt câu hỏi

Thay vì ra lệnh, người lãnh đạo biết cách lắng nghe sâu – không chỉ nghe lời nói, mà còn nghe cảm xúc và động cơ phía sau. Những câu hỏi gợi mở trong coaching giúp nhân viên tự tìm ra giải pháp, thay vì phụ thuộc vào cấp trên.

3. Năng lực phát triển người khác

Coaching biến lãnh đạo thành người huấn luyện. Họ không chỉ quan tâm đến kết quả trước mắt, mà đầu tư vào năng lực dài hạn của đội ngũ. Khi mỗi nhân viên được phát triển, tổ chức sẽ mạnh hơn một cách tự nhiên.

Mô hình GROW – Khung tư duy dành cho lãnh đạo biết coaching

Một trong những mô hình phổ biến nhất trong coaching lãnh đạo là GROW Model, gồm bốn bước:

Goal (Mục tiêu): Xác định kết quả mong muốn rõ ràng.
Reality (Thực tế): Hiểu hiện trạng và các rào cản hiện có.
Options (Lựa chọn): Khơi gợi giải pháp từ chính nhân viên.
Will (Cam kết hành động): Thống nhất kế hoạch cụ thể để tiến lên.

Áp dụng mô hình này, người lãnh đạo không còn là “người ra lệnh”, mà trở thành “người định hướng”, giúp đội ngũ tự chịu trách nhiệm và chủ động trong hành động.

Từ quản lý đến lãnh đạo – hành trình của sự trưởng thành

Chuyển hóa từ người quản lý sang nhà lãnh đạo không diễn ra trong một ngày. Đó là quá trình phát triển liên tục, trong đó coaching đóng vai trò là tấm gương phản chiếu, giúp nhà quản lý nhìn rõ bản thân và tiến bộ từng bước.

Doanh nghiệp hiện đại hiểu rằng, thay vì chỉ đào tạo kỹ năng quản lý, họ cần xây dựng văn hóa lãnh đạo bằng coaching – nơi mọi cấp quản lý đều có tư duy hỗ trợ, phát triển và tạo cảm hứng cho đội ngũ.

Kết luận: Lãnh đạo là hành trình, không phải chức danh

Một nhà quản lý có thể nắm quyền, nhưng chỉ khi họ biết kết nối, truyền cảm hứng và phát triển người khác, họ mới thật sự trở thành lãnh đạo. Coaching chính là chìa khóa giúp họ đi qua hành trình này một cách bền vững và có ý nghĩa.

Trong kỷ nguyên mà công nghệ có thể thay thế nhiều vai trò kỹ thuật, chính năng lực lãnh đạo nhân bản sẽ là điều tạo nên khác biệt cho tổ chức. Và hành trình đó luôn bắt đầu bằng việc biết coaching – biết dẫn dắt con người bằng câu hỏi, sự lắng nghe và niềm tin.

Xem thêm:

Tác giả bài viết: Thieu.Work

Nội dung thông tin trên đây là tài sản thuộc sở hữu trí tuệ của Thieu.Work & Partner - Xin vui lòng liên hệ cấp phép và ghi rỏ nguồn " Thieu.work" nếu trích dẫn từ trang thông tin này.