The Future of Work: Coaching giúp doanh nghiệp thích nghi với lực lượng lao động đa thế hệ

Lần đầu tiên trong lịch sử lao động, một tổ chức có thể quy tụ bốn thế hệ cùng làm việc: Baby Boomers, Gen X, Millennials (Gen Y) và Gen Z. Mỗi nhóm có giá trị, phong cách giao tiếp và cách tiếp cận công việc khác nhau.

Theo World Economic Forum – Future of Jobs Report 2025, sự đa dạng này mang lại cơ hội to lớn cho đổi mới, nhưng cũng tạo ra những xung đột tiềm ẩn trong văn hóa, kỳ vọng và cách hợp tác.

Những người trẻ Gen Z coi trọng sự linh hoạt và ý nghĩa công việc, trong khi Gen X và Boomers ưu tiên kỷ luật, kinh nghiệm và sự ổn định. Khi doanh nghiệp áp dụng cùng một phong cách quản lý cho tất cả, khoảng cách thế hệ sẽ ngày càng lớn.

Chính trong bối cảnh đó, coaching doanh nghiệp nổi lên như một phương pháp giúp tổ chức dung hòa khác biệt, kết nối con người và xây dựng văn hóa hợp tác liên thế hệ.

Thách thức của lãnh đạo trong môi trường đa thế hệ

Quản lý một đội ngũ đa thế hệ đòi hỏi nhà lãnh đạo phải linh hoạt về phong cách, kỹ năng và tư duy. Ba thách thức phổ biến nhất gồm:

Thứ nhất, khác biệt trong động lực làm việc.

Gen Z tìm kiếm sự phát triển cá nhân, Gen Y cần cơ hội thử thách, Gen X muốn được ghi nhận, còn Boomers trân trọng sự ổn định. Nếu lãnh đạo áp dụng cùng một công thức khích lệ, hiệu quả sẽ không cao.

Thứ hai, xung đột trong giao tiếp.

Người trẻ ưa trao đổi nhanh qua nền tảng số, trong khi thế hệ lớn tuổi ưa gặp mặt trực tiếp. Sự khác biệt này dễ tạo hiểu lầm và giảm hiệu quả hợp tác.

Thứ ba, định nghĩa khác nhau về thành công.

Thế hệ cũ nhìn thành công qua chức danh và thu nhập, còn thế hệ trẻ nhìn qua trải nghiệm và giá trị đóng góp. Khi mục tiêu khác nhau, văn hóa tổ chức dễ mất sự thống nhất.

Coaching – công cụ kết nối các thế hệ trong doanh nghiệp

Khác với đào tạo (training) – mang tính truyền đạt một chiều, coaching lãnh đạo là quá trình tương tác hai chiều giúp con người hiểu mình, hiểu người khác và tìm cách hợp tác hiệu quả hơn.

Coaching tạo cầu nối giữa các thế hệ.

Thông qua đối thoại và lắng nghe, coaching giúp nhân viên hiểu được phong cách, giá trị và động cơ của thế hệ khác. Khi sự thấu hiểu được xây dựng, xung đột tự nhiên giảm bớt, và tinh thần tôn trọng tăng lên.

Coaching thúc đẩy học hỏi đa chiều.

Không chỉ người lớn tuổi chia sẻ kinh nghiệm cho lớp trẻ, mà thế hệ trẻ cũng có thể “reverse coaching” – hướng dẫn ngược về công nghệ, đổi mới và xu hướng mới. Đây là cách học hỏi chéo tạo ra năng lượng tích cực trong tổ chức.

Coaching giúp lãnh đạo điều chỉnh phong cách.

Một nhà lãnh đạo biết coaching sẽ linh hoạt hơn trong cách giao tiếp, phản hồi và trao quyền. Họ không áp đặt, mà dẫn dắt bằng câu hỏi và sự tin tưởng – điều mà mọi thế hệ đều tôn trọng.

Mô hình coaching ba tầng cho môi trường đa thế hệ

Doanh nghiệp có thể áp dụng coaching hiệu suất và coaching văn hóa ở ba tầng:

• Tầng 1 – Coaching lãnh đạo (executive coaching): Giúp lãnh đạo phát triển năng lực quản trị thế hệ và thích nghi với mô hình làm việc linh hoạt.

• Tầng 2 – Coaching đội nhóm (team coaching): Tạo môi trường chia sẻ và học hỏi giữa các thế hệ trong cùng một dự án hoặc phòng ban.

• Tầng 3 – Coaching văn hóa (culture coaching): Xây dựng các giá trị chung để kết nối tổ chức, vượt qua rào cản về tuổi tác và kinh nghiệm.

Cách tiếp cận này không chỉ giải quyết vấn đề giao tiếp, mà còn tái định nghĩa khái niệm “hiệu suất” và “thành công” trong bối cảnh làm việc hiện đại.

Lợi ích của coaching trong tương lai công việc

The future of work không chỉ nói về công nghệ, mà còn nói về cách con người làm việc cùng nhau. Coaching mang lại cho doanh nghiệp ba giá trị chiến lược:

Gia tăng gắn kết nhân viên. Khi mọi người được lắng nghe và thấu hiểu, tỷ lệ giữ chân nhân tài tăng đáng kể.

Nâng cao năng lực lãnh đạo đa thế hệ. Giúp nhà lãnh đạo hiểu và dẫn dắt con người khác biệt mà vẫn đạt mục tiêu chung.

Thúc đẩy đổi mới và học hỏi liên tục. Khi mỗi người được phát huy thế mạnh riêng, tổ chức trở thành hệ sinh thái sáng tạo.

Theo nghiên cứu của McKinsey (2024), các doanh nghiệp đầu tư vào coaching nội bộ đạt mức gắn kết nhân viên cao hơn 30% và năng suất vượt trung bình 25%.

Kết luận: Coaching – chìa khóa để kết nối thế hệ, kiến tạo tương lai

Sự đa dạng thế hệ không phải là trở ngại, mà là nguồn năng lượng mới của tổ chức nếu được quản lý đúng cách. Coaching giúp doanh nghiệp chuyển khác biệt thành sức mạnh, và chuyển khoảng cách thành kết nối.

Tương lai của công việc không chỉ thuộc về công nghệ hay mô hình làm việc mới, mà thuộc về những doanh nghiệp biết lắng nghe, trao quyền và phát triển con người. Coaching chính là chiếc cầu nối để các thế hệ cùng nhau kiến tạo tương lai bền vững.

Xem thêm:

• Văn hóa coaching – Tương lai của quản trị nhân sự hiện đại

• Coaching hiệu suất – Khi KPIs không còn đủ

• Executive coaching – Công cụ chiến lược cho CEO thời biến động