[GenZ.04] Tư duy cá nhân hoá & hành trình sự nghiệp của Gen Z

Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp SME chia sẻ với tôi rằng họ cảm thấy “bất lực” khi không giữ chân được Gen Z:

“Họ làm được vài tháng lại xin nghỉ.”
“Không ai muốn gắn bó lâu dài, ai cũng mơ làm freelancer hoặc tự kinh doanh.”

Vấn đề không nằm ở Gen Z. Vấn đề nằm ở chỗ: Chúng ta đang kỳ vọng thế hệ mới sống và làm việc như cách chúng ta từng làm.

Đã đến lúc hiểu tư duy sự nghiệp rất khác biệt của Gen Z, nếu bạn muốn xây dựng một đội ngũ bền vững trong tương lai.

🧠 Gen Z và tư duy cá nhân hoá – Tôi là trung tâm hành trình sự nghiệp của chính mình

Gen Z lớn lên trong môi trường giáo dục và xã hội đề cao quyền lựa chọn cá nhân:

• Họ được khuyến khích tự khám phá bản thân từ sớm

• Họ có quyền quyết định học gì, làm gì, theo đuổi điều gì

• Và họ không chấp nhận sống “một cuộc đời của người khác”

Điều này dẫn đến một tư duy rất mạnh mẽ:

“Tôi không làm để làm hài lòng công ty – tôi làm để sống đúng với bản thân.”

🚀 Hành trình sự nghiệp của Gen Z – Đa dạng, phi tuyến tính và nhanh thay đổi

Khác với Gen X, Y từng theo mô hình “học – đi làm – thăng tiến – ổn định”, Gen Z có xu hướng:

• Làm nhiều việc một lúc (portfolio career)

• Đổi nghề để khám phá bản thân

• Chọn công việc dựa trên trải nghiệm cá nhân hóa hơn là “đúng ngành”

Họ không ngại thử – sai – học – làm lại. Và họ cũng không ngại “rời đi” nếu cảm thấy môi trường không còn phù hợp.

🤔 Tại sao Gen Z chọn làm việc tự do (freelance)?

1. Tự do chọn việc – chọn người – chọn cách sống

   • Họ muốn chủ động thời gian, không bị gò bó vào 8 giờ/ngày – 5 ngày/tuần

   • Họ thích làm việc ở nơi mình thấy thoải mái nhất

2. Tự quyết định giá trị & giới hạn của bản thân

   • Freelancer cho họ quyền nói “không” với những thứ không phù hợp

3. Không còn niềm tin vào “ổn định lâu dài”

   • Gen Z chứng kiến biến động kinh tế, dịch bệnh, AI thay thế

   • Họ hiểu rằng sự nghiệp hôm nay có thể biến mất ngày mai → nên ưu tiên đa dạng nguồn thu và kỹ năng sinh tồn

❌ Tại sao Gen Z không trung thành với công ty?

Không phải vì họ “phản bội”, mà vì:

• Công ty không có lộ trình phát triển rõ ràng cho họ

• Công việc không giúp họ phát huy bản sắc cá nhân

• Lãnh đạo thiếu phản hồi, thiếu tương tác

• Văn hóa tổ chức áp đặt, không linh hoạt

👉 Gen Z trung thành với sự phát triển bản thân, chứ không phải “chức danh, bảng lương hay quy trình nội bộ.”

🎯 Bài học chiến lược cho lãnh đạo hiện đại

✅ 1. Thiết kế lộ trình cá nhân hóa trong doanh nghiệp

• Đừng “gom” Gen Z vào một mô hình rập khuôn

• Xây dựng career roadmap linh hoạt theo năng lực và tính cách

✅ 2. Trao quyền & linh hoạt trong tổ chức

• Đừng kiểm soát từng giờ làm, hãy quản lý bằng hiệu quả công việc

• Cho phép làm việc hybrid/freelance part-time với cam kết rõ ràng

✅ 3. Tạo cơ hội phát triển đa chiều

• Giao dự án ngoài chuyên môn

• Cho phép thử vai trò mới → học hỏi nhanh hơn → gắn bó lâu hơn

✅ 4. Xây dựng văn hóa đồng hành – không chỉ vận hành

• Tạo môi trường “mentor mindset” – nơi lãnh đạo là người khai phóng, không chỉ là người giao việc

🧭 Kết luận: Gen Z không trung thành với công ty – nhưng rất trung thành với người hiểu họ

Tại Thieu.Work, tôi đã chứng kiến rất nhiều công ty chuyển bại thành thắng khi bắt đầu nhìn Gen Z bằng góc nhìn của sự phát triển cá nhân thay vì đòi hỏi sự cam kết mù quáng.

👉 Muốn Gen Z gắn bó, đừng hỏi họ “ở lại vì công ty”, hãy giúp họ ở lại vì bản thân họ được lớn lên tại công ty.

📩 Bạn muốn thiết kế hành trình phát triển cá nhân cho nhân sự Gen Z tại doanh nghiệp mình?

Đăng ký ngay gói Coaching & Mentoring đội nhóm Gen Z tại Thieu.Work – Cùng tôi kiến tạo đội ngũ trẻ chủ động, trung thành và phát triển bền vững.