Văn hóa coaching – Tương lai của quản trị nhân sự hiện đại

Thế giới công việc đang thay đổi nhanh hơn bao giờ hết. Mô hình quản lý kiểu cũ – nơi lãnh đạo ra lệnh, nhân viên tuân thủ – đang dần bộc lộ giới hạn. Trong kỷ nguyên của làm việc linh hoạt (hybrid), đa thế hệ (Gen X, Y, Z) và cạnh tranh toàn cầu, doanh nghiệp không thể chỉ quản lý bằng quy trình; họ cần một nền tảng mới để gắn kết, khơi dậy và phát triển con người.

Theo báo cáo Gartner HR Trends 2025, 77% tổ chức có đội ngũ lãnh đạo áp dụng coaching lãnh đạo ghi nhận mức độ gắn kết nhân viên cao hơn trung bình 35%. Điều này chứng minh rằng coaching không chỉ là công cụ phát triển cá nhân, mà là chiến lược tổ chức – tạo nên văn hóa phát triển liên tục (growth culture).

Văn hóa coaching là gì?

Văn hóa coaching là môi trường mà trong đó mọi cấp bậc – từ lãnh đạo, quản lý đến nhân viên – đều sử dụng tư duy và kỹ năng coaching trong giao tiếp, phản hồi và phát triển lẫn nhau.

Thay vì “chỉ đạo” hay “kiểm soát”, lãnh đạo đóng vai trò người huấn luyện (coach) giúp đội ngũ tự nhận thức, tự chịu trách nhiệm và tự phát triển. Trong khi đó, nhân viên không còn là người thụ động nhận nhiệm vụ, mà trở thành đối tác đồng kiến tạo giá trị cùng tổ chức.

Khác với đào tạo (training) vốn mang tính ngắn hạn, văn hóa coaching tạo ra sự chuyển hóa dài hạn trong hành vi và tư duy, giúp tổ chức trở nên linh hoạt, học hỏi và đổi mới không ngừng.

Ba trụ cột của văn hóa coaching hiện đại

1. Tư duy phát triển (Growth Mindset)

Nền tảng của văn hóa coaching là niềm tin rằng mọi người đều có thể học hỏi và phát triển. Khi lãnh đạo tin tưởng vào khả năng thay đổi của con người, tổ chức sẽ khuyến khích thử nghiệm, chấp nhận sai lầm và học hỏi từ trải nghiệm.

2. Giao tiếp bằng câu hỏi, không bằng mệnh lệnh

Một nhà lãnh đạo giỏi coaching không nói “Hãy làm điều này”, mà hỏi “Điều gì ngăn bạn thực hiện mục tiêu đó?” hay “Bạn nghĩ lựa chọn nào phù hợp nhất?”. Việc đặt câu hỏi mở tạo điều kiện cho nhân viên tự khám phá giải pháp – điều làm tăng đáng kể mức độ cam kết và sáng tạo.

3. Phản hồi mang tính phát triển (Developmental Feedback)

Phản hồi trong văn hóa coaching không nhằm phán xét mà để khích lệ. Thay vì nói “Anh làm chưa tốt”, lãnh đạo hỏi “Điều gì bạn có thể làm khác đi để đạt kết quả tốt hơn?”. Cách phản hồi này nuôi dưỡng sự tự tin và tinh thần cầu tiến.

Coaching – đòn bẩy phát triển tổ chức từ bên trong

Khi văn hóa coaching lan tỏa trong tổ chức, các cấp lãnh đạo sẽ hình thành mạng lưới huấn luyện nội bộ (internal coaching network). Những quản lý cấp trung được đào tạo trở thành người coach cho đội nhóm, trong khi CEO và HR đảm nhiệm vai trò “người bảo trợ văn hóa” (culture champion).

Doanh nghiệp có thể triển khai chương trình coaching nội bộ theo ba giai đoạn:

1. Đào tạo tư duy coaching cho lãnh đạo và quản lý.

2. Thiết lập quy trình coaching định kỳ (1:1 hoặc team coaching).

3. Đánh giá và lan tỏa thực hành coaching như một phần của văn hóa doanh nghiệp.

Các tổ chức như Microsoft, Google hay Unilever đều đang áp dụng mô hình này để chuyển đổi từ “hiệu suất cá nhân” sang “hiệu suất tập thể”.

Lợi ích lâu dài của văn hóa coaching

Văn hóa coaching tạo ra tác động kép – vừa cho con người, vừa cho doanh nghiệp.

• Với cá nhân: nhân viên có không gian phát triển, được lắng nghe và tự chủ hơn trong công việc.

• Với tổ chức: tăng khả năng đổi mới, giảm tỷ lệ nghỉ việc, nâng cao hiệu suất bền vững.

Một nghiên cứu của Institute of Coaching (2023) cho thấy các doanh nghiệp có văn hóa coaching đạt tăng trưởng lợi nhuận trung bình 21% cao hơn so với nhóm còn lại. Điều này khẳng định coaching không chỉ mang lại giá trị mềm, mà còn đóng góp rõ rệt vào kết quả kinh doanh.

Kết luận: Tương lai của quản trị nhân sự là coaching

Khi thế giới thay đổi nhanh hơn khả năng học của con người, doanh nghiệp cần tạo ra môi trường học tập liên tục. Và văn hóa coaching chính là chìa khóa để làm điều đó – nơi mọi người đều học hỏi, phát triển và đóng góp theo cách riêng.

Doanh nghiệp có thể đầu tư vào công nghệ, chiến lược hay sản phẩm, nhưng chỉ văn hóa phát triển con người mới đảm bảo thành công lâu dài. Khi lãnh đạo biết coaching, họ không chỉ tạo ra kết quả, mà còn tạo ra thế hệ lãnh đạo tiếp nối – đó mới là giá trị thật sự của quản trị nhân sự hiện đại.

Xem thêm:

• Coaching hiệu suất – Khi KPIs không còn đủ

• Xây dựng đội ngũ kế thừa bằng coaching

• Executive Coaching – Công cụ chiến lược cho CEO thời biến động